تفاوت UX با UI در طراحی وب سایت چیست؟

طراحی یک مفهوم گسترده است که از صنعت ( مانند خودرو و ساخت و تولید و … ) گرفته تا چاپ ( طراحی و چاپ کاغذی، تابلو و …) و فضای فناوری اطلاعات ( فضای مجازی، اینترنت، نرم افزار ها و رابط های کاربری) را دربرمی‌گیرد. در طراحی وب سایت از اصطلاحات خاصی استفاده می‌شود که گاهی برای افراد مبتدی و یا افراد غیرمتخصص ناآشنا هستند. از جمله اصطلاح طراحی UI و طراحی UX است که هر یک دارای معنای متفاوتی هستند. UX کوتاه شده عبارت User Experience design است و در مفهوم تجربه و احساس کاربران از رویت صفحات وب سایت استفاده می‌شود. اصطلاح UI نیز مخفف عبارت User Interface design است و به معنای بخشی از طراحی سایت می‌باشد که زمان رویت سایت توسط کاربر قابل مشاهده است. برای روشن تر شدن این دو اصطلاح به توضیح بیشتری نیاز است که در زیر به آن می‌پردازیم.

UX  چیست؟

یک دانشمند علوم شناختی به اسم Don Norman ( نورمن دان) در اوایل دهه‌ی ۹۰، زمانی که نایب رییس گروه فناوری پیشرفته در شرکت اپل بود، اصطلاح تجربه کاربری (UX) را به کار برد. به صورت رسمی تعریف او از این اصطلاح به این شرح است: ”تجربه‌ی کاربری، تمامی جنبه‌های تعامل کاربر نهایی را با یک شرکت، خدمات و محصولات آن در بر می‌گیرد.“

تجربه‌ی کاربری به اختصار UX شامل رفتارها، نگرش‌ها و احساسات یک کاربر درباره‌ی استفاده از یک محصول، سامانه یا سرویس خاص است. تجربه‌ی کاربران می‌تواند تمامی عواطف، اعتقادات، مزیت ها، پاسخ های فیزیکی و روانی، رفتارها و اجراها را قبل از زمان استفاده، در زمان استفاده از سایت و بعد از آن در بر بگیرد. علاوه بر این، برداشت یک فرد از جنبه‌های مختلف یک سامانه مانند سودمندی، کاربری آسان و کارایی نیز در گستره‌ی تجربه‌‌ی کاربری قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، تجربه‌ی کاربری همان خاطره‌ای است که با استفاده از یک محصول، سامانه یا سرویس در ذهن کاربر نقش می‌بندد. بنابراین یکی از وظایف مهم طراحان سایت در زمانی طراحی، ایجاد محیطی زیبا برای کاربران می‌باشد. به طوری که به احساسات و هیجانات کاربران توجه ویژه شود. سایت باید به گونه ای طراحی شود که احساسات کاربر را درگیر خود کند.

UI چیست؟

کلمه اختصاری UI خلاصه شده‌ی User Interface است که در فارسی اصطلاح رابط کاربری، نمای کاربری یا واسط کاربری را معمولاً برای آن به کار می‌برند. به طور خلاصه رابط کاربری شامل همه‌ی المان‌های دیداری می‌شود که موقع کار با یک وبسایت یا نرم‌افزار با آن روبرو می‌شویم. یک رابط کاربری با جلوه‌های تصویری و شیوه‌های مختلف تلاش می‌کند محتوا و ابزار را به کاربر ارائه کند و او را درگیر خودش کند. رابط کاربریِ هر سیستمی باید طوری طراحی شود تا در بهینه‌ترین شکل، کاربر را به خودش علاقه‌مند کند و نیازش را برطرف کند. برخلاف طراحان UX که بر روی حس کلی کار تمرکز می نمایند طراحان UI بر روی نحوه ارائه محصول کار می نمایند. ابزارهای کنترلی ارائه شده، دکمه‌ها و لینک‌ها و نیز زیبا طراحی شدن محیط، همه از موضوعات مربوط به واسط کاربری یا UI هستند.

طراحان UI معمولاً وظیفه یکپارچگی سبک طراحی در کل روند محصول را نیز بر عهده دارند، به صورتی که به صورت شهودی، نوع چینش و محتوای صفحات با یکدیگر همخوانی داشته باشد و همچنین زبان طراحی مورد استفاده سازگاری خودش را در تمامی روند ها و صفحات محصول حفظ نماید. حفظ این ثبات در نمایش المان ها، نمایش خطاها و سبک طراحی ضروری می باشد.

رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX)، مکمل یکدیگرند

UI و UX مکمل یکدیگر شناخته می شوند. هر دوی آن ها در محصول برای ایجاد تجربه ای دلنشین برای کاربر ضروری اند و نمی توان یکی را بر دیگری ارجح دانست.

تفاوت بین UIو UX

UI و UX در بسیاری موارد به جای یکدیگر استفاده می شوند. در حالی که این دو تفاوت زیادی با یکدیگر دارند؛ از جمله:

– UI تنها بخشی از UX محسوب می شود. کل یک محصول UX است و برای تاثیرگذاری بر مخاطبان استفاده می شود. در حالی که UI در زیر مجموعه آن قرار می گیرد و برای تامین هدف های UX استفاده می شود.

– برای داشتن طراحی تاثیر گذار یا UX، استفاده از UI ضرورت دارد. بدون وجود طراحی UX سایت ظاهری زیبا و خیره‌کننده دارد. اما عملکرد آن ضعیف خواهد بود.

– برای داشتن طراحی UX باید به مفاهیم روانشناسی دقت کرد. به همین دلیل این نوع طراحی انتزاعی است. در حالی که در طراحی UI از ابزارهای عینی و قابل مشاهده ای همچون تصاویر، ویدئو، دیاگرام و … استفاده می شود.

– طراحی UI به سلیقه طراح سایت بستگی دارد. در حالی که برای داشتن سایت مطابق با اصول طراحی UX، باید به خواست کاربران و نیازهای آنان دقت شود.

جمع بندی

به طور کلیUI  به معنی مجموعه فعالیت های انجام شده به منظور لایه بندی وب سایت، گام برداشتن در جهتbranding  و طراحی بصری می‌باشد؛ در حالی که UX مجوعه فعالیت های ناشی از تجارب طراح UX از جستجو های پیشین کاربران، کاربر خاص مورد نظر، نتایج استفاده از روش های پیشین و … می‌باشد.

بخش قابل توجهی از UX می بایست توسط طراح قالب (گرافیست) رعایت شود؛ چرا که کلیت کار و قرار گیری المان ها به منظور ارائه به مشتری و پیش نمایش توسط گرافیست انجام می شود و در واقع طراح UI سهم کمی از UX را دارا می‌باشد.