گنو چیست و چه امکاناتی به همراه دارد؟
تاریخچه
سیستم‌عامل گنو در سال ۱۹۸۳ با هدف ایجاد یک سیستم‌عامل کامل و آزاد شبه-یونیکس به‌وسیله ریچارد استالمن پایه‌گذاری شد. گنو/لینوکس سیستم عاملی است که توسط هزاران برنامه نویس از اقصی نقاط دنیا توسعه داده می‌شود، گنو/لینوکس اغلب به دلیل هسته‌ی خود یعنی لینوکس به شهرت رسیده است. این سیستم‌عامل از سال‌ها قبل به عنوان تهدیدی برای ویندوز مایکروسافت مطرح شد و با توجه به امکانات خاصی که در اختیار کاربران قرار می‌داد، توانست در برخی از زمینه‌ها سیستم عامل ویندوز مایکروسافت را بطور کامل از گردانه رقابت خارج کند. ریچارد استالمن این نام را روشی خلاقانه برای ادای دین به سیستم‌عامل یونیکس می‌داند، زیرا استفاده از نام یونیکس به دلیل مشکلات قانونی در یک محصول مشابه دیگر ممکن نیست.
GNU
مخفف بازگشتی «GNU’s Not Unix» است و به صورت g-noo تلفظ می‌شود؛ یک سیلابی، مثل گفتن «grew» اما با قرار دادن n به جای r. نام «گنو» به این علت انتخاب شده است که تعدادی از نیازها را برطرف می‌کند؛ نخست، گنو مخفف عبارت «گنو یونیکس نیست» است، بدین معنا که گنو بر اساس یونیکس طراحی شده است اما با یونیکس تفاوت دارد. دوم، تفاوت در استفاده از نرم افزارهای آزاد و استفاده نکردن از کدهای بسته یونیکس است. سوم، یک کلمه واقعی است و چهارم، آهنگ گفتن (یا خواندن) آن جالب است. گنو نام نوعی گاو وحشی است که در آفریقا زندگی می‌کند. نشان گنو، با طرحی از سر گاو وحشی، توسط Etienne Suvasa طراحی شده است.
هدف اصلی در پروژه گنو ایجاد مجموعه‌ای از نرم‌افزارها شامل کرنل، ابزارهای مدیریتی، ابزارهای توسعه‌ی نرم‌افزارها (همانند مجموعه‌ی همگردان‌های جی‌سی‌سی) و … است که به کاربران آزادی کامل را برای اجرا، مطالعه، ویرایش و به اشتراک‌گذاری نرم‌افزارها اعطا کند. در حقیقت، هدف اصلی پروژه تنها تأمین یک سیستم‌عامل پایدار و ایمن نیست، بلکه تأمین آزادی کاربران و دفاع از آن است.
کپی لفت چیست؟
کپی لفت تعریفی است که از نرم‌افزارهای آزاد در میان برنامه‌نویسان حمایت می‌کند و اجازه نمی‌دهد که نرم‌افزاری آزاد تبدیل به نرم‌افزار غیرآزاد شود. ساده‌ترین راه برای تولید یک نرم‌افزار آزاد این است که آن را در دسترس عموم و بدون حق کپی‌رایت قرار دهیم. این امر به مردم اجازه می‌دهد تا در صورت تمایل نرم‌افزار و تغییراتی که در آن انجام داده‌اند را با دیگران به اشتراک بگذارند. از طرف دیگر این امر به اشخاص این اجازه را می‌دهد تا این نرم‌افزار را به یک نرم‌افزار انحصاری تبدیل کنند. آنها می‌توانند چند تغییر در نرم‌افزار ایجاد کرده و آن را به عنوان یک محصول انحصاری توزیع کنند. افرادی که این برنامه تغییر یافته را دریافت می‌کنند، آزادی‌هایی که مولف اصلی در اختیار آنان قرار داده بود را ندارند؛ شخص واسط آنها را حذف کرده است.
در پروژه گنو هدف این است که به تمام افراد این آزادی اعطا شود که نرم‌افزارِ گنو را ویرایش کرده و مجدداً منتشر کنند. اگر شخص واسطی بتواند این آزادی را حذف کند، شاید کاربران زیادی وجود داشته باشد، اما آنها دیگر این آزادی را در اختیار ندارند. بنابراین به جای اینکه نرم‌افزار را بدون حق کپی‌رایت در اختیار عموم قرار داده شود، از ”کپی‌لفت“استفاده می‌شود. کپی‌لفت می‌گوید که هر شخصی که نرم‌افزار را مجدداً منتشر کند، با یا بدون تغییر، باید این آزادی را برای نسخه‌های بعد حفظ کند. کپی‌لفت تضمین می‌کند که تمام کاربران آزادی را در اختیار دارند.
سیستم عامل گنو چیست؟
سیستم عامل گنو سیستم‌عاملی بر مبنای نرم‌افزار آزاد است؛ به این معنی که به آزادی کاربران احترام می‌گذارد. توسعه‌ی گنو استفاده از کامپیوتر بدون وابستگی به نرم‌افزارهایی که آزادیتان را به خطر می‌اندازند را امکان‌پذیر می‌کند. کلمه «آزاد» در «نرم‌افزار آزاد» به آزادی اشاره می‌کند، نه قیمت. شما برای به دست آوردن نرم‌افزار آزاد ممکن است مبلغی بپردازید یا نپردازید. در هر صورت، وقتی نرم‌افزار را در اختیار داشته باشید، آزادی‌های ویژه‌ای برای استفاده از آن خواهید داشت. نخست، آزادی برای اجرای برنامه به نحوی که می‌خواهید، و برای هر منظوری، دوم، آزادی برای نسخه برداری از برنامه و هدیه دادن آن به دوستان و همکاران؛ سوم، آزادی برای اعمال تغییرات در برنامه به طور دلخواه، با داشتن دسترسی کامل به کدهای منبع؛ چهارم، آزادی برای توزیع نسخه بهبود یافته و در نهایت کمک به ساخت جامعه.
مزیت گنو / لینوکس چیست؟
گنو/لینوکس مزیت‌های بسیاری نسبت به سایر سیستم عامل‌ها دارد. نقاط قوت گنو/لینوکس را در امنیت بسیار بالا به دلیل وجود دیواره‌ی آتش در هسته‌ی سیستم عامل و همچنین وجود لایه‌های امنیتی مختلف در آن، تعداد انگشت شمار ویروس‌های رایانه‌ای شناخته شده برای آن، پایداری بسیار بالا به دلیل طراحی درست هسته، بدین صورت که اشکال در یک نرم‌افزار باعث ناپایداری کل سیستم نمی‌گردد، سرعت بالای سیستم عامل، به دلیل در دسترس بودن کد متن برنامه، و در نتیجه امکان کامپایل برنامه برای یک سخت‌افزار خاص، قیمت بسیار پایین آن، می‌توان بیان کرد. از این رو، گنو/لینوکس به دلیل سرعت، امنیت، رایگان بودن و از همه مهم‌تر متن-باز و آزاد بودن به سرعت مورد توجه کاربران مختلف قرار گرفته است.
