Ùس٠ت اÙÙ
ÙÙرÙز در ز٠ا٠ÙØ§Û Ù Ø®ØªÙÙ:رÙزÙØ§Û Ø®Ø§ØµÛ Ø¯Ø± تارÛØ® Ú©Ø´Ùر باستاÙÛ Ù Ù ØªÙ Ø¯Ù Ø§Ûرا٠ÙجÙد دارد Ú©Ù ÛادآÙر ØکاÛتâÙا Ù ÙÙاÛØ¹Û Ù Ù٠٠تأثÛرگذار است. دربار٠ÙÙسÙ٠٠عÙÙ Ù¾ÛداÛØ´ جش٠ÙÙرÙز Ùظرات ٠تÙاÙØªÛ ÙجÙد دارد Ú©Ù Ø¨Ø±Ø®Û Ø§Ø² اÛÙ Ùظرات در اÛÙجا آ٠د٠است…
ÙÙرÙز در ز٠ا٠سÙسÙÙ Ùخا٠ÙØ´ÛاÙ
Ú©ÙرÙØ´ دÙ٠بÙÛاÙâگذار Ùخا٠ÙØ´ÛاÙØ ÙÙرÙز را در سا٠۵۳۸ Ùب٠از Ù ÛÙØ§Ø¯Ø Ø¬Ø´Ù Ù ÙÛ Ø§Ø¹Ùا٠کرد. ا٠ÙخستÛ٠پادشاÙÛ Ø¨Ùد ک٠ب٠ÙÙرÙز رس٠Ûت داد. ÙÛ Ø¯Ø± اÛ٠رÙز برÙا٠ÙâÙاÛÛ Ø¨Ø±Ø§Û ØªØ±ÙÛع سربازاÙØ Ù¾Ø§Ú©âØ³Ø§Ø²Û Ù Ú©Ø§ÙâÙØ§Û Ù٠گاÙÛ Ù Ø®Ø§ÙÙâÙØ§Û Ø´Ø®ØµÛ Ù Ø¨Ø®Ø´Ø´ Ù ØÚ©Ù٠ا٠اجرا Ù ÛâÙÙ Ùد. اÛ٠آÛÛÙâÙا در ز٠ا٠دÛگر پادشاÙا٠Ùخا٠ÙØ´Û ÙÛز برگزار Ù ÛâشدÙâ است. در ز٠ا٠دارÛÙØ´ ÛÚ©Ù Ø Ù Ø±Ø§Ø³Ù ÙÙرÙز در تخت ج٠شÛد برگزار Ù Ûâشد. اÙبت٠در سÙÚ¯âÙÙشتÙâÙØ§Û Ø¨Ùâجا٠اÙد٠از دÙرا٠Ùخا٠ÙØ´ÛاÙØ Ø¨ÙâØ·Ùر ٠ستÙÛ٠اشارÙâØ§Û Ø¨Ù Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±Û ÙÙرÙز Ùشد٠âØ§Ø³ØªØ Ø¨Ù ÙÙ Û٠خاطر از برپاÛÛ Ù Ø±Ø§Ø³Ù Ù Ø¢ÛÛÙâÙØ§Û ÙÙرÙØ²Û Ø¯Ø± دÙرا٠Ùخا٠ÙØ´Û Ø§Ø·Ùاعâ دÙÛÙÛ Ø¯Ø± دست ÙÛست ٠تÙÙا Ø¨Ø±Ø®Û Ø§Ø² Ù¾ÚÙÙشگرا٠ÚÙÙ ÙÛÙÙدر ٠عتÙدÙد Ú©Ù ØجارÛâÙا ٠سÙÚ¯âÙگارÙâÙØ§Û Ø¨Ø§ÙÛâ٠اÙد٠از دÙرا٠Ùخا٠ÙØ´Û ÙشاÙâدÙÙد٠٠راس٠ÙÙرÙØ²Û Ø¯Ø± تخت ج٠شÛد است. اÛÙ Ø¢Ø«Ø§Ø±Ø Ù٠اÛØ´Û Ø§Ø² تÙدÛÙ ÙداÛا از جاÙب اÙÙا٠٠٠Ù٠تابع Ùخا٠ÙØ´Ûا٠ب٠ØضÙر پادشا٠است ٠بررسÛâÙا بر رÙÛ Ø§Û٠سÙÚ¯âÙÙشتÙâÙا Ùشا٠٠ÛâدÙد ک٠٠رد٠در دÙرا٠Ùخا٠ÙØ´Ûا٠با جشÙâÙØ§Û ÙÙرÙز آشÙا بÙدÙâاÙد Ù Ùخا٠ÙØ´Ûا٠ÙÙرÙز را باشکÙÙ Ù Ø¨Ø²Ø±Ú¯Û Ø¬Ø´Ù Ù ÛâگرÙتÙâاÙد. Ø´ÙاÙد Ùشا٠٠ÛâدÙد دارÛÙØ´ اÙÙ Ùخا٠ÙØ´ÛØ Ø¨Ù Ù Ùاسبت ÙÙرÙز در سا٠۴۱۶ Ùب٠از Ù ÛÙاد سکÙâØ§Û Ø§Ø² جÙس Ø·Ùا ضرب ÙÙ Ùد ک٠در ÛÚ©âسÙÛ Ø¢Ù Ø³Ø±Ø¨Ø§Ø²Û Ø¯Ø± Øا٠تÛراÙØ¯Ø§Ø²Û Ùشا٠دادÙâشد٠است. در دÙرا٠Ùخا٠ÙØ´ÛØ Ø¬Ø´Ù ÙÙرÙز در بازÙâØ§Û Ø²Ù Ø§ÙÛ Ù Ûا٠۲۱ اسÙÙد تا Û±Û¹ اردÛبÙشت برگزار Ù ÛâشدÙâ است.
ÙÙرÙز در زÙ
ا٠اشکاÙÛا٠٠ساساÙÛاÙ
در ز٠ا٠اشکاÙÛا٠٠ساساÙÛا٠ÙÛز ÙÙرÙز Ú¯Ø±Ø§Ù Û Ø¯Ø§Ø´ØªÙ Ù Ûâشد. در اÛ٠دÙراÙØ Ø¬Ø´ÙâÙØ§Û Ù ØªØ¹Ø¯Ø¯Û Ø¯Ø± Ø·ÙÙ ÛÚ© سا٠برگزار Ù Ûâشد Ú©Ù Ù Ù٠ترÛ٠آÙÙا ÙÙرÙز Ù Ù Ùرگا٠بÙد.
از ÚÚ¯ÙÙÚ¯Û Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±Û ÙÙرÙز در رÙزگار اشکاÙÛØ§Ù Ø¢Ø«Ø§Ø±Û Ø¯Ø± دست ÙÛست. شادرÙا٠پÙر داÙÙد Ù ÛâÙÙÛسد: Ùر ÚÙد اشکاÙÛاÙØ Ø§ÛراÙÛâÙÚاد ٠زرتشتÛâÚ©ÛØ´ بÙدÙد ÙÙÛ ØªØ³ÙØ· Û¸Û° ساÙÙ ÛÙÙاÙÛا٠٠Ùجب شد ک٠آÙا٠در باب آداب ٠رسÙ٠اÛراÙÛ Ø¨ÛâÙÛد Ø´ÙÙد ٠شاÛد در پاÛا٠دÙر٠ØÚ©Ù٠ت Û´Û·Û¶ ساÙ٠دÙبار٠٠ÙÛت اÛرا٠ÙÙت گرÙت.
Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±Û Ø¬Ø´Ù ÙÙرÙز در دÙرا٠ساساÙÛا٠ÚÙد رÙز (دست Ú©Ù
شش رÙز) Ø·ÙÙ Ù
ÛâÚ©Ø´Ûد ٠ب٠د٠دÙر٠ÙÙرÙز Ú©ÙÚÚ© Ù ÙÙرÙز بزرگ تÙسÛÙ
Ù
Ûâشد. ÙÙرÙز Ú©ÙÚÚ© Ûا ÙÙرÙز عاÙ
٠ب٠Ù
دت Ù¾Ùج رÙØ²Ø Ø§Ø² ÛÚ©Ù
تا Ù¾ÙجÙ
ÙرÙردÛ٠گراÙ
Û Ø¯Ø§Ø´ØªÙ Ù
Ûâشد ٠رÙز ششÙ
ÙرÙردÛÙ (خردادرÙز)Ø Ø¬Ø´Ù ÙÙرÙز بزرگ Ûا ÙÙرÙز خاص٠برپا Ù
Ûâشد. در Ùر ÛÚ© از رÙزÙØ§Û ÙÙرÙز عاÙ
ÙØ Ø·Ø¨ÙÙâØ§Û Ø§Ø² طبÙات Ù
ردÙ
(دÙÙاÙاÙØ Ø±ÙØاÙÛاÙØ Ø³Ù¾Ø§ÙÛاÙØ Ù¾ÛØ´ÙâÙرا٠٠اشراÙ) ب٠دÛدار شا٠Ù
ÛâØ¢Ù
دÙد ٠شا٠ب٠سخÙا٠آÙÙا Ú¯ÙØ´ Ù
Ûâداد Ù Ø¨Ø±Ø§Û ØÙ Ù
Ø´Ú©Ùات Ø¢ÙÙا دستÙر صادر Ù
Ûâکرد. در رÙز ششÙ
Ø Ø´Ø§Ù Ø٠طبÙات Ú¯ÙÙاگÙÙ Ù
ردÙ
را ادا کرد٠بÙد ٠در اÛ٠رÙØ²Ø ØªÙÙا ÙزدÛکا٠شا٠ب٠ØضÙر ÙÛ Ù
ÛâØ¢Ù
دÙد.
Ø´ÙاÙØ¯Û ÙجÙد دارد ک٠در دÙرا٠ساساÙÛ Ø³Ø§ÙâÙØ§Û Ú©Ø¨Ûس٠رعاÛت ÙÙ
ÛâشدÙâ Ø§Ø³ØªØ Ø¨ÙابراÛÙ ÙÙرÙز Ùر ÚÙار ساÙØ ÛÚ© رÙز از Ù
Ùعد اصÙÛ Ø®Ùد (آغاز برج ØÙ
Ù) عÙب Ù
ÛâÙ
اÙد ٠درÙتÛج٠زÙ
ا٠ÙÙرÙز در اÛ٠دÙرا٠ÙÙ
Ùار٠ثابت ÙبÙد ٠در ÙصÙâÙØ§Û Ú¯ÙÙاگÙÙ Ø³Ø§Ù Ø¬Ø§Ø±Û Ø¨Ùد.
اردشÛر بابکاÙØ Ø¨ÙÛا٠گذار سÙسÙ٠ساساÙÛاÙØ Ø¯Ø± سا٠۲۳۰ Ù
ÛÙØ§Ø¯Û Ø§Ø² دÙÙت رÙÙ
ک٠از ÙÛ Ø´Ú©Ø³Øª Ø®Ùرد٠بÙØ¯Ø Ø®Ùاست Ú©Ù ÙÙرÙز را در اÛÙ Ú©Ø´Ùر ب٠رسÙ
Ûت بشÙاسÙد. اÛ٠درخÙاست Ù
Ùرد پذÛرش سÙØ§Û Ø±ÙÙ
Ùرار گرÙت Ù ÙÙرÙز در ÙÙÙ
ر٠رÙÙ
ب٠Lupercal Ù
عرÙ٠شد.
ÙÙرÙز در ز٠ا٠غزÙÙÛا٠٠صÙÙÛاÙ
ابÙاÙÙض٠بÛÙÙÛ ÙÛز در Ùس٠تâÙØ§Û Ù Ø®ØªÙ٠تارÛØ® Ø®Ùد Ø§Ø´Ø§Ø±Ø§ØªÛ Ø¨Ù Ø¯Ø§Ø¯Ù ÙدÛ٠در ÙÙرÙز Ù Ùرگا٠کرد٠است Ú©Ù ÙشاÙâدÙÙد٠تداÙ٠رسÙ٠ات ÙÙرÙØ²Û Ø¯Ø± دÙر٠غزÙÙÛا٠٠Ûâباشد. بارÙÛ Ú©Ø§Ø± آ٠د٠ØÚ©Ù٠ت صÙÙÛ Ù Ø±Ø³Ù Ûت ÛاÙت٠٠ذÙب تشÛØ¹Ø Ø¨Ø±Ø®Û Ø§Ø² آداب اسÙØ§Ù Û Ø¨Ø§ Ø¢ÛÛÙâÙØ§Û ÙÙرÙØ²Û Ø¯Ø±Ø¢Ù Ûخت ٠تÙاش عاÙ٠ا٠شÛع٠در ج٠عâØ¢ÙØ±Û Ø§ØادÛØ« ٠رÙاÛات ٠عصÙÙ Û٠در رابط٠با ÙÙرÙØ²Ø Ø¨Ø± رÙÙ٠بÛشتر اÛ٠جش٠اÙزÙد. Ø¨Ø±Ø§Û Ù Ø«Ø§Ù Ø¯Ø± ØدÛØ«Û Ø§Ø² عÙا٠٠٠Ø٠دباÙر ٠جÙØ³Û Ø¨Ù ÙÙ٠از ا٠ا٠جعÙر صاد٠(ع) آ٠د٠است ک٠ا٠ا٠صاد٠(ع) ÙÙرÙز را رÙØ²Û ÙرخÙد٠٠خجست٠٠رÙØ²Û Ú©Ù Ø¯Ø± آ٠آد٠آÙرÛدÙâشد٠٠عرÙÛ Ù ÛâÚ©Ùد.
در دÙر٠صÙÙÛØ ÙÙ ÚÙ٠ادÙار Ù¾ÛØ´ÛÙØ Ø§Ø¹ÛØ§Ø¯Û ÚÙ٠عÛد ÙÙرÙØ²Ø Ø¹Ûد ÙØ·Ø±Ø Ø¹Ûد Ùربا٠٠عÛد غدÛر خ٠باشکÙ٠٠جÙا٠ÙÛÚÙâØ§Û Ø¬Ø´Ù Ú¯Ø±Ùت٠٠Ûâشد. در اÛ٠باب رÙاÛات Ú¯ÙÙاگÙ٠٠٠کرر در Ù Ùابع ثبت است. Ø®Ùد شا٠شخصا٠در بسط ٠گسترش Ø´Ø§Ø¯Û Ù Ø³Ø±Ùر در اعÛاد ٠شارکت داشت. شا٠غÛر از پذÛرÙت٠اعÛا٠٠ارکا٠٠٠Ùکت ٠دادÙستد Ù¾ÛØ´Ú©Ø´âÙا ٠عÛدÛاÙÙâÙا Ù ÙداÛØ§Ø Ø¨Ù ØªÙ Ø§Ø´Ø§Û Ø¢Ø°ÛÙâبÙØ¯Û Ù ÚراغاÙÛ Ø´Ùر Ù ÛâرÙت. جش٠ÙÙرÙز غاÙبا٠از س٠تا ÙÙت شباÙÙâرÙز ادا٠٠٠ÛâÛاÙت ٠گا٠بÙâÙر٠ا٠شا٠٠راس٠گÙâرÛزا٠برگزار Ù Ûâشد Ù Ú¯ÙâÙØ§Û ÙراÙاÙÛ Ø±Ø§ سر را٠ا٠٠٠Ùاز٠ا٠٠ÛâرÛختÙد.         ادا٠٠دارد……